وادی خاموشان
بکوش تا عظمت در نگاه تو باشد نه در آنچه به آن می نگری
نظرات شما عزیزان:
گزارش خبرگزاري رويترز يكي از باستانشناسان ارشد مصر روز دوشنبه اعلام كرد مقامات مصري در كاوشهاي زير آب خود به شهر رومي رسيدهاند كه در زير درياي مديترانه غرق شده بود.
این باستانشناسان ارشد مصري که زاهي هواس نام دارد در گزارش خود اعلام كرد كه گروه باستانشناسي بقاياي يك شهر رومي را در 35 كيلومتري شرق كانال سوئز در ساحل شمالي مصر پيدا كرده اند.
وي افزود: «باستانشناسان ساختمانها، حمامها، بقاياي يك قلعه رومي، سكههاي قديمي، گلدانهاي برنزي و قطعات سفالي كه تاريخ آن به عصر روم باستان برميگردد، پيدا كردهاند. دوران حاكميت روميها از سال 30 قبل از ميلاد تا سال 337 بعد از ميلاد به طول انجاميده است. گروه حفاري همچنين چهار پل را پيدا كردند كه متعلق به يك قصر زير آب رفته بوده است كه بخشهايي از آن در سال 1910 در سواحل مديترانه كشف شده بود.
اين گزارش بيانگر اين مطلب است كه شواهد نشان ميدهد كه بخشهايي از بقاياي اين بنا در ساحل بوده و قسمتهايي از آن به زير آب رفته است. اين منطقه در دوران روميها مرز شرقي مصر محسوب ميشده است.
باستانشناسان مصري اکنون قصد دارند تا بقاياي این شهر باستاني رومي را از زیر آب بیرون بیاورند.
گروه بينالمللــ وزارت فرهنگ و نمايندگي شورای عالی آثار باستاني مصر در شهر اقصر پروژه عظيمي را آغاز کردهاند كه بر اساس آن معبد آمنهوتپ سوم واقع در كرانه غربي شهر اقصر و مجسمههاي عظيم واقه در آن بازسازي و احيانا جابهجا خواهند شد.
به گزارش روزنامه البيان، بالا آمدن آب در زمينها و مزارع اطراف معبد باعث شده زيانهاي بسياري به اين آثار وارد شود. قرار است در اين بازسازي گروهي از باستانشناسان آلماني فعال در شورای عالی آثار باستاني مصر كه از سال 1995 اقدام به حفاري و ترميم قسمتهايي از اين مكان كرده بودند نيز همكاري داشته باشند.
دكتر سمير فرج معاون شورای عالی آثار باستاني مصر تدابير تازهاي اتخاذ كرده تا بر اساس آن 85 زمين زراعي، كشاورزي و بازار اطراف معبد تعطيل و به مشاغل و امكانات ديگر تبديل شود.
دكتر علي الاصغر مدير عامل آثار باستاني كرانه غربي شهر اقصر در اين باره گفت: «هيات باستانشناسي آلماني كليه مكانهاي حفاري شده در اين مكان را كه دمورگان حفاري آنها را در پايان قرن نوزدهم آغاز كرده بود بازسازي و پر خواهد كرد. بسياري از اين حفاريها بدون اسلوبي صحيح و علمي انجام شده است.»
او در ادامه افزود: «اكتشافاتي كه تاكنون به انجام رسيده همگي به ما کمک کردهاند. ما بايد تمام سعي و تلاش خود را براي حفظ و نگهداري آثار مكشوفه به كار گيريم. اين معبد از ارزش تاريخي و باستاني بسيار بالايي برخوردار است. در اين معبد پنج مجسمه از الاهههاي مصر باستان كشف شده كه تمامي آنها سياه شدهاند. بقاياي يك معبد سوم و يك مجسمه ديگر نيز در اين مكان كشف شده است.»
او همچنين گفت: «تا پايان فصل كنوني تعدادي مجسمه منحصر به فرد كشف شد كه مربوط به فارسيان رود الباستر بوده است. اين مجسمهها در گذشته در اين معبد بودهاند. اكنون ما در حال گردآوري آنها هستيم و قصد داريم اجزا و عناصر معماري آن را ضمن گردآوري بازسازي كنيم.»
او در اين باره افزود: «از مهمترين آثار كشف شده در اين مكان، كشف مجسمههاي بسيار مجلل و مستحكمي است كه بر اثر بالا آمدن آب آسيبهايي ديده است. بالا آمدن آب همچنين باعث شده عمليات اكتشاف ما با مشكل مواجه شود. كارشناسان ما اكنون در حال مطالعه روي چگونگي كاستن از صدمات ناشي از بالا آمدن آب هستند كه در همين راستا از هواكشهاي ويژهاي نيز استفاده كردهاند و برخي از آثار باستاني را از اين جا منتقل كرده تا بعد از بازسازي به جايگاه اصليشان در معبد منتقل كنند.»
در گذشته معبد آمنهوتپ سوم به نام كرنك كرانه غربي خوانده ميشد. بعدها نام واديالحيتان به آن داده شد كه اين به زمان كشف مجسمههايي از حيوانات، اسبهاي آبي و در همان زمان ظهور تمساحها از درون رود در پي طغيان رودخانه نيل باز ميگردد. وادي الحيتان اسم تحريف شدهاي از وادي الحكان است كه به سنگ ماسهاي مجاور آن مكان باز ميگردد. زنهاي منطقه در گذشته به روي اين سنگ ميرفته و پاهاي خود را در آنجا ميشستهاند.
آمنهوتپ سومين پادشاه ثروتمند امپراطوري مصر باستان بوده كه در 1374 تا 1411 قبل از ميلاد مسيح بر اين سرزمين حكومت میکرد. معبد او در اين مكان در حدود پنج هزار متر مربع وسعت دارد و تا جنوب شهر اقصر ادامه پیدا میکند. اين مكان مشتمل بر معابد و كاخهاي متعدد است كه از معروفترين آنها ميتوان كاخ ملقطه را نام برد.
در اين مكان مجسمههاي بسيار مستحكم به اضافه تعدادي از مجسمههاي عظيم ديگر، بقاياي خانههاي ويلايي عظيم كه از معماري ويژهاي به نام بيلون اول كه براي ساخت آن از نوعي شير استفاده شده، بهرهمند است. نسترن احمدي: سال گذشته سال پرباري براي باستان شناسان بوده و آنان را به کشفيات بسياري رساند. در سال پيش مصريان شانس آن را داشتند که بيشتر با اجداد و پدران خود آشنا شوند. کشف مجسمه هاي قديمي و موميايي ها حتي رازهاي بسياري از کودکان دوران باستان را بر همگان آشکار کرد. مطالعات و ترميم ها روي آثار باستاني و اهرام پيوند فن آوري روز با عهد باستان را بيش از پيش نشان مي دهد. البته در ميان آثار باستاني مصر از تشويش هم به دور نبودند، اين پرباري سارقان را هم بي نصيب نگذاشت. کشفيات، بازسازي ها، برپايي موزه و بازگرداني آثار همگي نشان از آن دارد که پارسال پرمشغله اي برا يباستان شناسان بود.
کشفيات
كاوش باستانشناسان مصري و آلماني در معبد منحتب سوم در مصر، به کشف 23 مجسمه جديد از الهه جنگ در اين كشور منجر شد. اين مجسمهها شكل زن نشستهاي است كه بر روي سر و انتهاي آنها دو قطره به هم متصل را نشان ميدهد كه نشان از اتحاد شمال و جنوب مصر است و در دست راستش كليد رود نيل را نيز گرفته است.
تمامي آنها متعلق به هجدهمين خانواده از سلسله فراعنه مصر باستان است.
الهه جنگ در حقيقت رمز قدرت، عظمت و كمكرسان پادشاه در جنگهايش بوده است. اضافه بر اين الهه جنگ قدرت شفابخشي به زخميان را در اعتقادات مصريان باستان داشته است.
معبد آفتاب يكي از قديميترين معابد باستاني مصريان نيز در منطقه عينالشمس قاهره كشف شد. کف اين معبد از جنس سنگ خاراي قرمز رنگ است و باستانشناسان موفق شدهاند در آن مجسمه رامسس دوم را نيز كشف كنند.
معبد آفتاب از مهمترين معابد مصر محسوب ميشود زيرا پيش از اين معبدي به اين مهمي در مصر كشف نشده بود. اين معبد ميتواند به سئوالاتي بسياري درباره قدمت مذهب ميترائيسم در مصر پاسخ دهد.مجسمه رامسس دوم وزني بين چهار تا پنج تن دارد و تا حدودي بايد قسمتهايي از آن بازسازي و ترميم شود.
سال پيش بزرگترين مقبره باستاني از سال 1922 تا كنون توسط باستانشناسان آمريکايي كشف شد. اين مقبره باستاني در منطقه الملوك در شهر اقصر كشف شده كه در آن جسدهاي موميايي شده منحصر به فردي وجود دارد كه بزرگترين مقبره كشف شده ظرف 84 سال گذشته محسوب ميشود. اين مكان مقبره سلطنتي سلسله فرعونيان از سلسله هشتم تا نوزدهم را شامل ميشود. در اين مكان 18 موميايي از پادشاهان، همسرانشان و خانوادههايشان وجود داشته كه احتمال ميرود دو موميايي از مومياييهاي كشف شده متعلق به دو پادشاه نفرتيتي و حتشبسوت باشد. در اين مكان 20 مجسمه از جنس سنگ مرمر نفيس كه بر روي آنها مطالبي با زبان هيروگليف حك شده نيز كشف شد.
گروه ديگري از باستانشناسان آلماني موفق شدند در ساحل غربي شهر اقصر واقع در جنوب قاهره دو مجسمه از الاهههاي جنگ متعلق به دوران امپراطوري فرعونيان و دو مجسمه از پادشاهان قديم مصر باستان در مصر را كشف كنند. قدمت اين مجسمهها به 3400 سال پيش باز ميگردد. همچنين در كنار اين مجسمهها مجسمه بزرگ الاهه طبيعت نيز كشف شده است. در ميان آثار كشف شده 20 مجسمه ديگر نيز كشف شده كه يكي از آنها مجسمه امنتحتب سوم است و از سنگ كوارتزيت ساخته شده است و گفته ميشود اولين مجسمه كشف شده از اين سلسله امپراطوري باشد.
باستانشناسان مجسمه همسر پادشاه باستان مصر امنحتب سوم پدر اخناتون پادشاه مصر باستان كه تخمين زده ميشود در حدود سه هزار و 450 سال از قدمت آن ميگذرد را در اين كشور كشف كردهاند.
در حين بازسازي و انبارگرداني در يك موزه مصري، گنجينه باستاني بسيار ارزشمندي كه قدمت آن به هزاران سال پيش ميرسد كشف شد. آثار باستاني انبار شده در اين انبار به سالها قبل از ميلاد باز ميگردد و تاكنون حداقل در حدود 600 تابوت و 170 جسد موميايي شده در اين مكان كشف شده است.
قبرستان حلوان در 15 مايلي جنوب قاهره محل کشف بيش از 10 هزار قبر متعلق به 5 هزار سال پيش بود. حفاريهاي سه سال گذشته منجر به كشف بيش از 20 قبر جديد شد كه در يكي از كوچكترينِ اين قبرها، جسد مردي كشف شد كه تكهاي نان در دست داشت.
مصريان سال پيش به اهميت و ارزش ترجمه در کشورشان پي بردند. قديمي ترين ترجمه نسخه عربي از كتاب مقدس كه توسط يك عرب مسيحي اهل دمشق صورت گرفته و مستقيما از زبان آرامي به عربي ترجمه شده در صومعه «سنت كاترينا» در منطقه سيناي مصر به سال 1800 كشف شده است.
سال پيش هم از خشکي وهم از دريا اسرار مصر را بازگو مي کرد. باستانشناسان اين كشور موفق به كشف كشتي درياياي شدهاند كه قدمت آن به امپراطوري فراعنه باز ميگردد. باستانشناسان همچنين در پي كاوشهاي خود موفق به كشف پنج حفره در سواحل درياي سرخ شدهاند كه نشان از وجود يك بندر بزرگ باستاني در اين مكان دارد.
درياها راز ديگري را هم در خود پنهان داشتند. يكي از مهمترين آثار اين گنجينه بينظير 250 هزار قطعهاي، آينهاي برنزي است كه با تزيينات بسيار همراه است. بيرون كشيدن اين گنجينه كه در قايقي غرقشده در قرن 10 پيدا شده 18 ماه به طول انجاميده است. در يكي از قالبهاي يافتشده در اين گنجينه كلمه «الله» با خطي زيبا بر كلاهكي به شكل آهو حك شده است. اين گنجينه مشتمل بر 14 هزار مرواريد و ديگر سنگهاي قيمتي است: 4 هزار ياقوت، 400 ياقون سرخ كبود، و 2 هزار و 200 لعل.
کشفيات مصر باستان رازهايي را هم براي مسيحيان آشکار کرد. بقاياي كليسايي باستاني و نيز عزلتگاه راهبان كه به نخستين سالهاي ديرنشيني تعلق دارند در دير مسيحيان قبطي در نزديكي درياي سرخ كشف شد. كارگران شوراي عالي آثار باستاني مصر هنگام ترميم بنيانهاي كليساي حواريون در دير سنتآنتوني با اين ويرانهها مواجه شدند.
مصريان قديمي ترين نمونه از زبان قبطي در سواحل درياي سرخ كشف كردند. اين نمونه در كليساي رسل كه باستانشناسان آن را قديميترين كليسا در ميان كليسههاي الست ميدانند كشف شده است.
كاوشگران فرانسوي در كاوشهاي باستانيشناسي خود در معابد كرنك در شهر اقصر مصر مجسمهاي باستاني متعلق به حداقل 3600 سال پيش را كشف كردند. اين مجسمه كه با هنرمندي و مهارتي ويژه تراشيده شده و در قسمتهايي از آن طلا نيز به كار رفته است متعلق به پادشاه نفرحتب يكي از پادشاهان سيزدهمين سلاله فراعنه مصر است كه مجسمه او در نزد خدايان معبد كرنك نصب و نگهداري ميشده است. اين مجسمه در دست راست خود يك ساقه و در دست چپ مار كبرا به دست گرفته است. باستانشناسان معتقدند كه اين مجسمه در بهترين نقطه معبد نگهداري مي شده به گونه اي که ريزش و تخريب اساس و ستونهاي معبد هيچ آسيبي به آن وارد نساخته است.
در ادامه تلاش براي کشف پيشينه مصر مجسمهاي منحصر به فرد از نفرهوتپ اول، فرعون مصر، توسط گروهي باستانشناس فرانسوي در ويرانههاي شهر باستاني تب يافت شد. پادشاه مصر در آن دستان مجسمهاي كاملا مشابه از خود را در دست گرفته است.
باستانشناسان ايتاليايي طي حفاريهايشان در منطقه فيوم به انبارهاي غلّه برخوردند كه در آنها 9 جعبه براي انبار گندم و حبوبات به چشم ميخورد. انبارهاي باستاني غلّات متعلق به دوران يونانيها و روميها است. در اين منطقه خانهاي باستاني متعلق به دوران بطلميوس و بقاياي يك منزل از زير خاك بيرون كشيده شدند.
باستانشناسان دولتي مصر هم در حوالي قاهره يک موميايي پيدا کردهاند که متعلق به سيامين سلسله باستاني مصر است. اين موميايي در منطقه ساکارا در تابوتي سنگي که زير لايهاي از شن پنهان شده بود کشف شده است. علاوه بر اين موميايي که متعلق به فاصله سالهاي 380 – 343 پس از ميلاد است ، دو مقبره ديگر نيز به دست آمدهاند.
تيم حفاري متشکل از باستانشناسان مصري و آمريکايي زيباترين مومياييهاي جهان را که قدمتشان به قرن چهارم پيش از ميلاد باز ميگردد، کشف كردند. اين دو موميايي به کارمندان عاليرتبة يک خانواده قديمي تعلق دارد. تا کنون مومياييهايي به اين زيبايي کشف نشده و در هيچ موزهاي نيز وجود ندارد. اين مومياييها به خصوص از لحاظ رنگهاي متعدد و رگههاي طلايي بسيار منحصر به فردي هستند.
باستانشناسان مصري در محوطهاي اين جسدها را به دست آوردهاند که به نظر ميرسد بزرگترين قبرستان باستاني است که تابه حال به دست آمده و بيش از 5000 سال قدمت دارد. اين کشف از اهميت زيادي برخوردار است، و اطلاعات باارزشي درباره زماني در اختيارمصرشناسان ميگذارد. باستانشناسان در داخل اين مقبرهها سر گاوي كه از سنگ چخماق حكاكي شده است به علاوه بقاياي هفت انسان كشف كردهاند. آنها معتقدند كه چهار نفر از اين افراد به عنوان قرباني زنده زنده خاك شدهاند.
کشفيات پارسال فقط مختص پيشينه مصري ها نبود. يک باستانشناس ايتاليايي موفق به کشف بقاياي بدن 30 سرباز بريتانيايي شد. به نظر ميرسد اين سربازان در جنگ سال 1798 که بين بريتانيا و فرانسه در سواحل شمال مصر درگرفت شرکت داشتهاند. اين اجساد متعلق به نبردي است که در آن هراشيو نلسون، سردار سپاه بريتانيا، لشکر ناپلئون بناپارت را در جنگ نيل شکست داد. پس از اعلام اين کشف، باستانشناسان و مورخان انگليسي در محل حاضر شدند و موفق شدند جسد فرمانده جيمز راسل را از طريق بقاياي يونيفرم نظامياش شناسايي کنندگروه بينالملل: چينيها از روشهايي كه مصريان براي حفظ نقشهاي ديواري اهرام خود استفاده ميكردند براي نجات كتابهاي باستاني خود از نابودي استفاده ميكنند.
به گزارش خبرگزاري شينهوا، «ژانگ ژيكينگ» مدير بخش كتابهاي نادر كتابخانه ملي چين دراينباره مي گويد: «ممكن است كتابهاي باستاني چين كه به روشهاي سنتي ترميم شدند در طي صد سال اسيدي شده و از بين بروند. ما بايد روشهاي حفظ كتابها را گسترش دهيم.»
درهمين راستا جلسات گفتگويي جهت بررسي همكاريها ميان چين و مصر در زمينه روشهاي حفظ كتابهاي قديمي در استان ژيانگسو در شرق چين برگزار مي شود.
چين تعداد بسيار زيادي كتاب قديمي متعلق به عهد باستان دارد كه بيشتر آنها ظاهر مناسبي ندارند. در حدود يكسوم اين كتابها نياز مبرم به ترميم و محافظت از آسيبهاي آتي دارند.
ژانگ در ادامه افزود: «تا به حال براي حفاظت از كتابهاي قديمي از روشهاي قديمي و سنتي ترميم يعني استفاده از فرمول شيميايي زاج استفاده ميكرديم. اين روش اگر چه در ابتدا كارساز است اما با گذر زمان سبب اسيدي شدن و خورده شدن كتاب مي شود.»
از زماني كه كارشناسان اين نقص را در فرمول شيميايي زاج يافتند اين روش را كنار گذاشته و فقط در موارد بسيار ضروري از آن استفاده ميكنند. از اين به بعد كارشناسان چيني قصد دارند با كمك همكاران مصري خود اين كتابها را از خطر نابودي حفظ كنند.
اين بار از همان روشي براي حفظ و ترميم كتابها استفاده ميشود كه مصريان براي حفظ و ترميم نقشهاي ديواري اهرام خود استفاده ميكنند.
چين قصد دارد در جهت گسترش دانش حفظ آثار باستاني دانشجوياني به مصر بفرستد. در همين حال از كارشناسان و استادان مصري اين حرفه نيز براي آموزش روشهاي حفظ آثار به چين دعوت شده است.خبرگزاري ميراث فرهنگي - بين الملل - در تازه ترين كاوشهاي صورت گرفته در دره شاهان و محل دفن فراعنه مصر، آخرين تابوت سنگي بدست آمده از حجرههاي مدفون، به كشف حلقههاي گل سه هزار ساله منجر شد.
گروه بينالملل: زاهي حواس رئيس مجلس اعلاي آثار باستاني مصر اعلام كرد كه باستانشناسان مصري موفق به كشف معبدي در شهر «ماضي» نزديك شهر «الفيوم» شدهاند.
به گزارش سايت محيط، اين معبد كه به «الهه رننوت» مشهور است علاوه بر آن، يك مركز اداري و محل تجمع كاهنان نيز بوده است.
بر اساس مطالعات باستانشناسان كه بر روي معماري اين بنا انجام شده، اين معبد مربوط به دولتهاي مياني سالهاي 1991 تا 1783 قبل از ميلاد بوده است.
حواس در اين باره گفت: «اين اكتشاف يك كشف بزرگ براي تاريخ مصر محسوب ميشود. با اين كشف ميتوانيم پاسخ بسياري از سئوالات درباره معماري معبد شهر ماضي كه تنها بناي به جا مانده از دوران دولتهاي مياني دوران فرعونيان باستان است را بيابيم.»
ساختمان اين معبد به شكل تمساح ساخته شده و مصريان قديم در آن الهه «سوبك»، الهه باروري زمين كه به شكل مار بوده را ميپرستيدند. اين الهه معبودي نيز داشته كه «حورس» نام داشته است. مردمان مصر تا 12 سلسله فراعنه يعني تا امنحتب چهارم اين الهه را جزو خدايان خود به حساب ميآوردهاند.
در همين حال باستانشناسان موفق شدهاند تا در راه منتهي به معبد مجسمههايي به شكل ابوالهول نيز كشف كنند كه بسيار به مجسمه ابولهول مشهور شباهت دارد. راه اين معبد خود نيز بسيار شبيه به راه «كباش» در معبدهاي «اقصر» و «كرنك» در 700 كيلومتري جنوب قاهره است.
جنس آجرهاي اين بنا نيز همانند ديگر بناهاي مصريان باستان تركيبي از نوعي شير و ماست دارد.
در اين مكان همچنين تعدادي مجسمه، كاسه سفالي، اشيا، سنگنبشته و كتيبه نيز كشف شده كه بر روي آنها زبان يونان باستان و زبانهايي از شاخه «ديموطيقي»، يكي از زبانهاي منقرض شده عهد باستان كه اطلاعات كمي درباره آن موجود است، نوشته شده است.
حواس همچنين گفت: «باستانشناسان همچنين در اين معبد موفق شدهاند نامههايي از ملكه «اراسيندي» به همسر بطلميوس اول كاهن معبد الهه رننوت كشف كنند كه در آن از خدمات اين معبد به او بسيار تشكر شده است.»
شهر ماضي در بياباني در 40 كيلومتري جنوب غرب شهر الفيوم واقع شده و در دوران خاندان فراعنه دوازدهم تاسيس شده است. اين شهر بعدها توسط يونانيان به حيات خود ادامه دادخبرگزاری ميراث فرهنگي – بينالملل – يك گروه برجسته از باستانشناسان مصري به همراه «زهي حواس» رئيس شوراي عالي عتيقههاي مصر از بزرگترين مقبره سنگي و هفت موميايي پردهبرداشتند.
خبرگزاري ميراث فرهنگي – بينالملل – گروهي از مسئولان حفاظت مكانهاي باستاني مصر ليزر فيبر ايتربيوم را براي حفاظت از قبرهاي سه هزار و سيصد ساله مصري و كتيبههاي آن بكارگرفتند. نگهداري قبور باستاني مصر از جمله كارهاي وقتگير است و احتياج به دقت فراوان دارد. كثيفيها بايد بدون آسيب رساندن به سطوح شكننده ديوارهها برداشتهشوند. در برخي موارد هم جرم آن قدر محكم به سطح چسپيده كه حتي مواد شوينده دستي هم قادر به پاكسازي آن نيست.